پایگاه خبری تحلیلی ایراسین، صندوق‌های ثروت ملی» خیلی نگران سیاست خارجی کشورشان نیستند. صندوق‌هایی که در خارج از کشور سرمایه‌گذاری می‌کنند، معمولاً هدفشان این است که بازدهی ثابتی را تضمین کنند یا دارایی‌ها را متنوع‌سازی کنند؛ یعنی سهمی در خزانه‌داری یا سهام کشورهای غربی داشته باشند. خیلی از این صندوق‌ها، شروع به خرج کردن بیشتر بازدهی مالی خود در داخل کرده‌اند، تا طرح‌های رشد ملی را توسعه دهند. اما «هلدینگ سرمایه‌ای ابوظبی» (ADQ) که یکی از صندوق‌های ثروت امارات است، مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است.
این صندوق با ۱۹۹ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت که معادل دو پنجم تولید ناخالص داخلی (GDP) امارات است، تصمیم گرفته رویکرد جدیدی اتخاذ کند. با اینکه بیش از ۸۰ درصد کل سرمایه این صندوق به زیرساخت‌های داخلی و شرکت‌های مرتبط مثل «هواپیمای اتحاد» و «گروه بنادر ابوظبی» اختصاص یافته، اما می‌توان آن را انعکاس عملکرد سال‌های اولیه بعد از تأسیس صندوق در سال ۲۰۱۸ دانست. جاه‌طلبی جدید ADQ افزایش نفوذ خارجی است که حاضر است برای آن هزینه‌های کلانی کند.
سرمایه‌گذاری‌های اتحاد و بنادر ابوظبی در مسائلی مثل حمل بار و بندر کنگو، ADQ را به یکی از فعال‌ترین صندوق‌های ثروت در آفریقا تبدیل کرده است. سال گذشته، آنها قرارداد ۵/۱۱ میلیارد دلاری با ترکیه امضا کردند که شامل تأمین مالی صادرات و کمک به بازسازی‌های بعد از زلزله در این کشور می‌شد. همچنین مذاکرات در مورد تأمین مالی یک خط آهن در تنگه بسفر ادامه دارد که می‌تواند یک مسیر تجاری بین آسیا، اروپا و خاورمیانه ایجاد کند. بزرگ‌ترین قرارداد ADQ در ماه فوریه امضا شد و طی آن، ۲۴ میلیارد دلار از بسته ۳۵ میلیارد دلاری نجات مصر از بدهی پرداخت‌نشده، توسط صندوق تأمین شد. صندوق ثروت ملی امارات به جای اینکه پولش را صرفاً سرمایه‌گذاری کند، آن را صرف خرید بخشی از ساحل مدیترانه‌ای مصر کرد که قرار است به یک مقصد گردشگری، قطب مالی و منطقه آزاد تبدیل شود. این حرکت جسورانه، نشان‌دهنده این است که امارات اعتقاد عمیقی به فرصت اعمال نفوذ دارد.
عربستان به داخل معطوف شده و تمرکزش را بر برنامه «چشم‌انداز ۲۰۳۰» گذاشته که هدف نهایی‌اش کاهش اتکا به صادرات نفت است. در یک دهه منتهی به سال ۲۰۲۲، سهم سعودی‌ها در تزریق مالی به پروژه‌های خاورمیانه به ۳۹ درصد کاهش یافت. این سهم در چهار دهه قبل از آن، ۶۵ درصد بود. حالا کشورهای دیگر خلیج‌فارس به سرمایه‌گذاری روی آورده‌اند و در این میان، امارات مشتاقانه می‌خواهد در مسابقه اعمال نفوذ برنده شود.
سرمایه‌گذاری‌های ADQ به‌ویژه برای آنهایی که به صورت بالقوه این سرمایه را دریافت می‌کنند جذاب است، چون شبیه سهام خصوصی است. همان‌طور که افراد دارای نفوذ و خریدار کسب‌وکارها، سراغ سرمایه‌گذاری‌های غیرنقدشونده می‌روند و سپس بر توسعه عملیات آنها متمرکز می‌شوند، ADQ هم تلاش می‌کند به جای صرفاً خرید منفعلانه، امپراتوری‌های املاک و بنادر را توسعه دهد.
بنابراین، سرمایه‌گذاری‌های ADQ همگام با معاملات تجاری پیش می‌روند، از جمله معامله‌ای که در ۲۴ آوریل با کنیا امضا شد. این صندوق همچنین سرمایه‌گذاری‌های مشترکی با کشورهایی مثل آذربایجان، اردن و عمان دارد و با هر سه آنها توافق‌نامه‌های مشابهی امضا کرده است. سرمایه‌گذاری‌هایی در مصر و ترکیه هم صورت گرفته. یکی از مقالاتی که ADQ منتشر کرده می‌گوید، چنین اتحادهایی باعث پیوند تلاش‌های تحقیق و توسعه می‌شود و استراتژی‌هایی ایجاد می‌کند که شرکت‌های پورتفو با منافع مشترک، منتفع شوند.
البته حاکمان امارات نمی‌خواهند فقط بر کشورهایی که در آنها سرمایه‌گذاری می‌کنند نفوذ داشته باشند. به عنوان مثال، بعد از قراردادی که ADQ با مصر امضا کرد، توانست به تکمیل یک توافق با صندوق بین‌المللی پول کمک کند. بعد از این توافق، امکان تجارت آزادانه‌تر برای پوند مصر فراهم شد و ارزش آن سقوط کرد. اما در حال حاضر، این کشور دیگر در آستانه فروپاشی نیست و ADQ هم توانست نفوذ بیش از حد خود را اثبات کند. به این ترتیب، امارات می‌تواند جایگاه خودش را در واشنگتن و فراتر از آن، اثبات کند.
برای مدیران صندوق ثروت ملی امارات، نتایج مالی چندان مایه نگرانی نیست. ADQ اهداف واضح و مشخصی برای خود تعیین نکرده؛ کاری که معمولاً سایر مؤسسات مشابه انجام می‌دهند. گزارش‌هایی که آنها منتشر می‌کنند، اعداد و ارقام زیادی ندارد. جاپ کالکمن، مدیر سرمایه‌گذاری ADQ می‌گوید: «اثرگذاری ما، فراتر از مسائل مالی است و از موانع اجتماعی عبور می‌کند و تأثیر فوری بر معیشت مردم دارد.» یا به بیان ساده‌تر: ترکیب اهداف سیاست خارجی و سرمایه‌گذاری، فرمول قطعی برای تضمین بازدهی مالی نیست.
ارسال نظر